در ستایش یک عمر بندگی، علم و تربیت
دومین نشست مقدماتی نکوداشت بیستمین سالگرد ارتحال آیت‌الله میرزا حسنعلی مروارید (قدس‌سره)
بررسی ابعاد سلوک عبادی، اخلاقی و تربیتی یک عالم عامل در مدرسه علمیه میرزاجعفر مشهد
در آستانه بیستمین سالگرد ارتحال عالم ربانی، استاد اخلاق، مربی حوزه و پدر تربیت‌مدار مشهد، آیت‌الله میرزا حسنعلی مروارید، دومین نشست مقدماتی نکوداشت ایشان روز چهارشنبه ۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۴ در صحن انقلاب اسلامی حرم مطهر رضوی، مدرسه علمیه میرزاجعفر برگزار شد.
حاضران در نشست:
حضور استادان برجسته حوزه و دانشگاه، شاگردان قدیمی، علاقه‌مندان، فرزندان و خاندان معظم آیت‌الله مروارید، شکوه ویژه‌ای به این مجلس داد. سخنرانان این جلسه عبارت بودند از:
- حجت‌الاسلام والمسلمین محمدجواد نظافت یزدی (عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان)
- حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر سید محمود مرویان حسینی (عضو هیئت علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی)
- حجت‌الاسلام والمسلمین حسین امیدوار (از وعاظ و خطبای برجسته مشهد)
- حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر احمد مروارید (استاد حوزه و دانشگاه، فرزند آن مرحوم)
آیت‌الله مروارید؛ عالمی با سلوک مردمی
در آغاز این نشست، استاد نظافت ضمن مرور ویژگی‌های بارز شخصیتی و اجتماعی آن مرحوم گفت:
«آیت‌الله مروارید جامع تمام صفاتی بود که یک عالم ربانی باید داشته باشد. او در عین عمق علمی و تسلط بر فقاهت، انسانی مردمی، متواضع، مهربان، مشفق و تربیت‌محور بود. در سلوکش نه خبری از تحکم بود و نه از افراط. او با عمل، جوانان را به دین جذب می‌کرد، نه با اجبار.»
الگوی تربیت در میدان؛ از خانه تا حوزه
یکی از محورهای اصلی این نشست، بررسی روش تربیتی آیت‌الله مروارید در خانواده و مدرسه بود. فرزند ایشان خاطراتی نقل کرد که نشان از الگویی زنده و موفق از تربیت اسلامی داشت. نکاتی چون:
- همراهی صمیمانه با فرزندان و نوه‌ها
- تشویق به نماز، مطالعه و تفکر، بدون تحمیل یا اکراه
- توجه به تفریح سالم در کنار عبادت
- رفتار الگو محور به‌جای نصیحت زبانی
- مشارکت فعال در امور تربیتی و آموزشی فرزندان حتی در کهنسالی
فرزند ایشان نقل کرد: «در نوجوانی به سفری تفریحی رفته بودم. وقتی بازگشتم، پدرم با مهربانی پرسید کجا بودی و بعد گفت: “کاش این وقت را به مطالعه اختصاص می‌دادی.” اما این حرفش نه با سرزنش، بلکه با محبت بود و تا عمق جان نفوذ می‌کرد.»
عبادت در اوج؛ نمازی که مدرسه می‌ساخت
حجت‌الاسلام دکتر مرویان در ادامه به ابعاد معنوی و عبادی آن مرحوم پرداخت و گفت:
«ایشان اهل تهجد و نماز شب بودند. نمازشان یک جلسه معنوی کامل بود. حتی در کهنسالی با سختی پله‌های مسجد را بالا می‌رفتند تا جماعت را ترک نکنند. و همین روحیه بود که نسل جوان را متحول می‌کرد.»
وی ادامه داد:
نماز شب ایشان به سبک امام رضا(ع) بود؛ گاهی در هر رکعت ۳۰ بار قل‌هوالله، ۳۰۰ تسبیح، سوره دهر و ملک، و دعاهایی مفصل در قنوت. این نه از سر ریا، بلکه از عمق انس و عشق با خدا بود.
تربیت علمی با رنگ و بوی اخلاق
از ویژگی‌های مهم مرحوم آیت‌الله مروارید، پیوند عمیق بین درس فقه و اخلاق بود. یکی از شاگردان ایشان گفت:
در کلاس‌های فقه، همیشه ۲۰ دقیقه پایانی را به نقل روایات اخلاقی اختصاص می‌دادند. این ترکیب علم و اخلاق، بر دل‌ها می‌نشست و نسلی متخلق به اخلاق الهی تربیت می‌کرد.
وصیت‌نامه‌ای پر از حکمت و تذکر
در بخش پایانی مراسم، وصیت‌نامه آیت‌الله مروارید قرائت شد. در این وصیت‌نامه، توصیه‌هایی روشن و الهام‌بخش آمده است:
- تقوای الهی
- نماز اول وقت
- شناخت احکام شرعی
- انس با قرآن و اهل‌بیت
- صله رحم حتی با کسانی که برخورد نادرست داشتند
- خدمت به مردم و دستگیری از نیازمندان
- دوری از ریا، توجه به نیت و اخلاص
- دعا، استغفار، صلوات و توسل همیشگی
خاطره‌هایی که درس زندگی‌اند
شرکت‌کنندگان در جلسه، خاطرات متعددی از منش ساده و در عین حال پرجذبه آیت‌الله مروارید بیان کردند. از جمله کمک به فقرا بدون واسطه، تواضع در برابر شاگردان، برخورد پدرانه با طلاب، اهتمام به برگزاری مراسم مذهبی در منزل، و حتی توجه به نیازهای نوجوانان مانند فراهم کردن میز پینگ‌پنگ در مسجد برای جذب آنان به فضای دینی.
جمع‌بندی: الگویی برای امروز حوزه‌ها و خانواده‌ها
با مرور زندگی و منش این عالم ربانی، وجه ممتاز شخصیت ایشان در پیوند علم، اخلاق، عبادت، مردم‌داری و تربیت نسل جوان به روش محبت‌آمیز و الهام‌بخش نمایان می‌شود. در زمانه‌ای که حوزه‌ها با بحران هویتی و خانواده‌ها با گسست نسلی روبه‌رو هستند، بازخوانی سیره آیت‌الله مروارید می‌تواند گره‌گشا باشد.
استاد نظافت در پایان گفت:
«اگر بخواهیم نسلی مؤمن، باسواد و متعهد تربیت کنیم، باید به مدل‌هایی چون آیت‌الله مروارید برگردیم؛ کسی که هم اهل تقوا بود، هم اهل تعامل، هم در میدان زندگی حضور داشت و هم در سحرهای شب با خدا راز و نیاز می‌کرد.»
برای دریافت صوت جلسه اینجا کلیک کنید
