
بازخوانی اتهام به غلو احمد بن محمد سیاری؛ با نگاه به میراث روایی او
نویسندگان:
- امیر حسن خوروش (نویسنده مسئول، دانشجوی کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران، دانشکده فارابی)
- محمد علی موحدی (استادیار گروه مذاهب اسلامی دانشگاه ادیان و مذاهب)
چکیده:
مقاله به بررسی اتهام غلو (غلوگرایی) احمد بن محمد سیاری، یکی از راویان متهم به غلو در منابع رجالی شیعه، میپردازد. نویسندگان با تحلیل میراث روایی باقیمانده از سیاری، از جمله کتاب “القراءات”، به ارزیابی مستندات رجالیان منتقد او پرداخته و نشان میدهند که عمده میراث او گرایش به غلو را تأیید نمیکند، هرچند بخشی از روایاتش ممکن است حاوی مضامین غالبانه باشد. نتیجهگیری مقاله این است که سیاری احتمالاً به برخی آموزههای غالبانه گرایش داشته، اما این گرایش به حدی نبوده که او را به فرقههای رسمی غلات مرتبط کند.
کلمات کلیدی:
احمد بن محمد سیاری، القراءات، فصل الخطاب، اتهام به غلو، تأویل، تناسخ.
ساختار مقاله:
- مقدمه:معرفی سیاری به عنوان محدث و مفسر شیعی قرن سوم هجری و اشاره به تضعیف او توسط برخی رجالیان امامی.
- ضعف سیاری در اصول رجالی متقدم:بررسی دیدگاههای رجالیان مانند نجاشی، شیخ طوسی، و ابن غضائری درباره سیاری و اتهامات او.
- باور به الوهیت امامان:تحلیل روایاتی که ممکن است به الوهیت امامان اشاره داشته باشند.
- اباحهگری:بررسی روایات سیاری برای یافتن شواهدی مبنی بر اباحهگری یا رد آن.
- تناسخ:تحلیل اتهام باور به تناسخ و بررسی روایات مرتبط با معاد در میراث سیاری.
- نتیجهگیری:جمعبندی یافتهها و تأکید بر اینکه سیاری اگرچه گرایشهایی به غلو داشته، اما به فرقههای رسمی غلات وابسته نبوده است.
منابع مورد استفاده:
مقاله از منابع متعددی مانند کتب رجالی (نجاشی، شیخ طوسی، ابن غضائری)، تفسیری (تفسیر قمی، عیاشی)، و حدیثی (الکافی، بصائر الدرجات) استفاده کرده است.
نشریه:
دوفصلنامه حدیث اهل بیت، سال 1، شماره 1، پاییز و زمستان 1402.
نتیجه نهایی:
مقاله نشان میدهد که اتهام غلو سیاری نیاز به بازنگری دارد و میراث روایی او عمدتاً خالی از مضامین غالیانه شدید است. این پژوهش برای محققان علوم قرآن، حدیث، و رجال شیعه مفید است.
برای دریافت متن کامل مقاله اینجا کلیک کنید