حجت الاسلام والمسلمین مروارید پس از بررسی معنای فطرت در قرآن و روایات به این سوال پرداختند که متعلق فطرت چیست؟
ایشان به سه دیدگاه در این زمینه اشاره کردند:
1) گروهی گفته‌اند یا توجه به آیه «إِنَّ الدِّينَ عِنْدَ اللَّهِ الْإِسْلامُ» و اسلام یعنی تسلیم. پس دین خدا فطری است به آن نظر کن، یعنی در مقابل دین خدا تسلیم باش، فرمانبردار و منقاد باش. یعنی اوامر را انجام بده و نواهی را ترک کن. (اگر گروهی در برابر دیگر چیزها تسلیم هستند خطا در تصدیق است) (امر فطری، گرایش فطری است نه معرفت)
2) برخی گفتند مجموع قواعد و اصول دین که سازگار با فطرت است. حالا این اصول و قواعد یا مستقلات عقلی است و یا موافق با فطرت است. با توجه به این¬که آیه می¬فرماید: «لا تبدیل لخلق الله»، آیا این معنا با این واژه جور در می‌آید؟ گروهی می‌گویند مراد این است¬که این اصول و قواعد دینی با اختلاف زمان تغییر نخواهد کرد. علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می¬گوید: اصول سعادت تغییر پذیر نیست و اگر تغییر پیدا کند مسئله تکامل از بین می‌رود چرا که باید اصل ثابتی باشد تا تکامل طبق آن سنجیده شود و صورت بپذیرد. (در اینجا هم گرایش فطری است نه معرفت)
3) مقصود آیه شریفه این است که خدای متعال ذاتش را به همه شناسانده و معرفی کرده و آیه اشاره به آن دارد. روایات متعددی که از لحاظ سند صحیح است و آیه را تفسیر کرده‌اند، آن را به معرفت و بینش فطری تفسیر کرده‌اند. آیه می‌خواهد بگوید تو به آن توجه کن و این دین قیم و استوار است که قابل تغییر نیست (معرفت فطری).
ایشان در نهایت مقصود از آیه شریفه را همان دیدگاه سوم دانستند.
دریافت متن کامل
دریافت صوت جلسه
