مقاله«اعتبارسنجی کتب مقاتل امام حسین علیه السلام»

نویسندگان:

*سید محمدکاظم طباطبایی

**سید حمید موسوی

چکیده:
منابع نگارش یافته در باره مقتل امام حسین(ع) به جهت اعتبار و دقت در نقل و تحلیل یکسان نیستند و مى توان آن ها را به دو دسته کلى قابل استناد و ضعیف تقسیم کرد.

دسته دیگرى به نام منابع مفقود نیز وجود دارد که تنها در کتب فهرست به آن ها اشاره شده است و هر چند برخى اخبارشان به کتاب هاى دیگر راه یافته است، اکنون به آن ها دسترسى مستقیم وجود ندارد.

۱. مقدمه
یکی از پرسشهای مهمی که مورد توجه اندیشمندان دینی قرار دارد حقیقت واقعه کربلا و عاشورای سال ۶۱ . ق و میزان تطبیق آن با نوشته ها و خطابه هاست.

گفتگو در خصوص این حادثه بزرگ بیش از آن که مقوله ای ،تاریخی کلامی، فقهی، اخلاقی و در یک کلمه، علمی و معرفتی ،باشد برای گروهی وسیله ارتزاق و کسب اعتبار با تحریک احساس محبت مردم شده است.

اما این مسئله برای اندیشه گر دردمند دینی به راحتی پذیرفته نیست، چون پایه های باورهای مذهبی را نشانه می رود و بنیاد آن را در هــم
می ریزد.
بیشترین سخنان بی پایه و سستی که در اطراف حادثه کربلا در مجالس و حتی در نوشته ها راه یافته ناشی از عدم درک تاریخی بودن واقعه از یک سو، و ابتنای فهم آن بر منابع مربوط از دیگر سوست.

تحریف های پدید آمده در گزارش های مربوط به و ، وقایع عاشورا، ریشه در دور شدن از حوزه علمی و روش مطالعه تاریخی و مستند گزارشها و منابع مورد استفاده دارد.
مضاف بر اینکه بیان وقایع مربوط به امام حسین و از آنجا که در حقیقت حکایت قول، فعل و تقریر معصوم است حدیث محسوب میشود (ر.ک: بهایی،۲۱:۱۴۲۹) و دقت در آن بسیار حائز اهمیت است؛

چرا که هر گونه بیان خلاف واقع و غیر مستند، منجر به دروغ بستن به آن ذوات مقدسه خواهد بود و اثری وضعی در اعمال و احکام
شرعی و… دارد.