کلام امامیه گرایش مبدأ ومعاد (سطح 4 حوزه علمیه)
دوره در یک نگاه
منابع امتحانی:
|
نهایة الحکمة: |
توحید الامامیه:
|
کشف المراد:
|
کلیات رشته
عنوان رشته، سطح چهار کلام امامیه با گرایش مبدأ و معاد است.
سطح چهار آموزشی- پژوهشی کلام امامیه با گرایش مبدأ و معاد چهارمین مقطع از تحصیلات حوزوی و یکی از رشته‌های درختواره حوزه دانشی کلام، ادیان، مذاهب و فرق است كه در آن طلّاب مبانی و مسائل اعتقادی تشیّع و کلام اهل‌بیت علیهم‌السّلام را مطابق قرآن، روایات و عقل به صورت استنباطی می‌آموزند و توان تدریس، تحقیق، نقد، ارائه نظریه و پاسخ به نیازهای علمی و تخصصی این رشته را كسب كرده و پس از دفاع از رساله، دانشنامه سطح چهار کلام امامیه با گرایش مبدأ و معاد را دریافت میكنند.
نظام آموزشی
نظام آموزشی سطح چهار، نیم سالی، درسی (واحدی) و حضوری است. طول دوره با احتساب پایان نامه، حداقل 10 و حداكثر 12 نیمسال خواهد بود.
شرایط پذیرش
- احراز صلاحیت‌های عمومی و اخلاقی بر اساس آیین‌نامه‌های مصوب؛
- دارا بودن مدرک علمی سطح سه کلام اسلامی؛
تبصره: پذیرش طلاب دارای مدرك علمی سطح سه در سایر رشته‌های حوزه دانشی کلام، ادیان، مذاهب و فِرق مشروط به گذراندن دروس پیش‌نیاز، مجاز است.
- قبولی در سنجش علمی؛
- احراز توانایی‌های لازم در مهارت‌های خواندن، درك مطلب و نگارش به زبان عربی از طریق برگزاری آزمون و یا ارائه مدرك معتبر.
عناوین و مشخصات كلی دروس
| ردیف | عنوان درس | ساعت |
| 1 | خارج اصول(دو سال) | 220 |
| 2 | خارج فقه (دو سال) | 220 |
| 3 | تحقیق فقهی و اصولی 1 و 2 | 64 |
| 4 | دروس تخصصی مشترک رشته کلام امامیه | 288 |
| 5 | دروس اختصاصی گرایش مبدا و معاد | 288 |
| 6 | رساله علمی (پایان‌نامه) | 288 |
| جمع ساعات | 1368 | |
دروس پیش نیاز:
| ردیف | عنوان درس | ساعت | هدف |
| 1 | مبدأ شناسی (1): معرفت‌الله | 32 | بررسی اجتهادی و عقلانی آیات و روایات در عرصة راه‌های معرفت و شناخت خدا، براهین اثبات خدا، آیات آفاقی و انفسی، موانع و حجاب‌های معرفت و مسائل و شبهات مرتبط با معرفت‌الله |
| 2 | مبدأ شناسی (2): اسماء و صفات الهی | 32 | شناخت دقیق دیدگاه قرآن کریم و روایات در زمینة حقیقت اسماء و صفات الهی به صورت عقلی– نقلی |
| 3 | مبدأ شناسی (3): توحید و شرك | 32 | شناخت دقیق دیدگاه قرآن کریم و روایات در زمینة توحید و اقسام آن همراه با بررسی مفهوم شرک و اقسام آن به صورت عقلی ـ نقلی |
| 4 | مبدأ شناسی (4): افعال الهی | 32 | شناخت دقیق دیدگاه قرآن و احادیث در مورد افعال الهی به ویژه مسألة عدل و حكمت خداوند همراه با پاسخ به مسئلة شرّ |
| 5 | معادشناسی | 32 | شناخت دقیق دیدگاه قرآن و روایات در مورد ادلّه و براهین اثبات معاد، ویژگی‌ها و مواقف معاد و مسائل مرتبط با آن و پاسخ به شبهات مرتبط |
| 6 | انسان شناسی | 32 | شناخت مباحث مهم مربوط به نفس انسان، ابعاد، قوا و کارکردهای آن مانند حدوث و قدم نفس، رابطه روح و جسم، مراحل خلقت، تجرد روح، سعادت و شقاوت انسان |
| جمع واحدها | 192 | ||
دروس مشترک:
| ردیف | عنوان درس | تعدادساعت | هدف |
| 1 | شناخت عقلی خداوند | 32 | بررسی تحلیلی و استدلالی امکان و چگونگی شناخت عقلی خدا و بررسی براهین اثبات وجود خدا با محوریت مباحث عقلیِ کتاب و سنت و پاسخ به شبهات |
| 2 | نظام عدل الهی | 32 | بررسی تحلیلی و استدلالی دیدگاه قرآن، احادیث و عقل درباره حقیقت، گستره و براهین عدل الهی و نقد شبهات مربوطه |
| 3 | نظام هدایت الهی | 32 | بررسی تحلیلی و استدلالی حقیقت و انواع هدایت الهی و نقش خداوند، انسان و سایرین در هدایت بشر بر اساس آیات، روایات و عقل به همراه ارزیابی دیدگاههای متکلمان و پاسخ به شبهات مربوطه |
| 4 | آفرینش و آفریده ها | 32 | بررسی تحلیلی و استدلالی مهمترین مباحث درباره آفرینش جهان، عوالم و آفریدههای خدا، بر اساس آیات، روایات و عقل به همراه ارزیابی آراء متناظر و پاسخ به شبهات مربوطه |
| 5 | حقیقت و آفرینش انسان | 32 | بررسی تحلیلی و استدلالی مهمترین مباحث انسان شناسی مانند حقیقت انسان، چگونگی و مراحل آفرینش و اهداف خلقت انسان بر اساس دیدگاه آیات، روایات و عقل و پاسخ به شبهات مربوطه |
| 6 | وحی شناسی | 32 | بررسی تحلیلی و استدلالی مهمترین مسائل وحی مانند: ماهیت و چیستی، اقسام، ویژگی‌ها و مراحل نزول وحی از منظر قرآن، روایات و عقل و پاسخ به شبهات مربوطه |
| 7 | نظام ولایت الهی | 32 | بررسی تحلیلی و استدلالی دیدگاه قرآن، روایات و عقل در خصوص مهمترین مباحث نظام ولایت الهی مانند ماهیت و چیستی ولایت، انواع و مراتب آن( خدا، رسول، امام و فقیه) |
| 8 | چیستی و فلسفه امامت | 32 | بررسی تحلیلی و استدلالی چیستی و فلسفه امامت بر اساس آیات، روایات و عقل و همراه با پاسخ به شبهات مربوطه |
| 9 | اصول بنیادین معاد | 32 | بررسی تحلیلی و استدلالی مباحث بنیادین معاد مانند ماهیت، امکان و مهمترین ادله معاد بر اساس آیات، روایات و عقل و همراه با پاسخ به شبهات مربوطه |
| جمع | 288 | ||
دروس تخصصی:
| ردیف | عنوان درس | تعدادساعت | هدف |
| 1 | معرفت فطری و معرفت قلبی خداوند | 32 | بررسی تحلیلی و استدلالی دیدگاه قرآن، روایات و عقل درباره حقیقت معرفت قلبی و معرفت فطری خداوند و تبیین عوامل و موانع شکوفایی فطرت و ارزیابی دیدگاههای مختلف |
| 2 | وحدانیت خداوند | 32 | بررسی تحلیلی و استدلالی حقیقت توحید، مراتب و دلائل و آثار آن از منظر قرآن، روایات و عقل همراه با ارزیابی دیدگاههای مختلف |
| 3 | وجود شناسی و معنا شناسی اسماء و صفات خداوند | 32 | بررسی تحلیلی و استدلالی مباحث مرتبط با حقیقت اسماء و صفات الهی و نسبت آنها با ذات و نیز مباحث مرتبط با معنای صفات الهی و چگونگی اطلاق اسماء بر خداوند در پرتو آیات و روایات و عقل همراه با ارزیابی دیدگاههای مختلف |
| 4 | نظام فعل الهی | 32 | بررسی تحلیلی و استدلالی مهمترین مباحث مربوط به حقیقت، اقسام و احکام فعل خداوند بر اساس آیات، روایات و عقل به همراه ارزیابی دیدگاههای متکلمان و پاسخ به شبهات مربوطه |
| 5 | مساله شر | 32 | بررسی تحلیلی و استدلالی مهمترین دیدگاه ها درباره چیستی و اقسام شرور، و ارتباط آن با عدل الهی بر اساس آیات، روایات و عقل و پاسخ به شبهات مربوطه |
| 6 | امر بین امرین | 32 | بررسی تحلیلی و استدلالی دیدگاه قرآن، احادیث و عقل در موضوع فاعلیت انسان و نسبت آن با فاعلیت خداوند و بررسی تقریرهای مختلف نظریه أمر بین أمرین |
| 7 | مرگ و حیات برزخی | 32 | بررسی تحلیلی و استدلالی مباحث مربوط به حقیقت و احوال مرگ، قبر و حیات برزخی و احکام آن از دیدگاه قرآن، روایات و عقل و بررسی آراء متفکران اسلامی |
| 8 | قیامت و مواقف آن | 32 | بررسی تحلیلی و استدلالی مباحث مربوط به دیدگاه قرآن و اهل بیت علیهم السلام در موضوع احوال انسان در مواقف قیامت و بررسی آراء مرتبط |
| 9 | نظام پاداش و کیفر اخروی | 32 | بررسی تحلیلی و استدلالی مباحث مربوط به حقیقت ثواب و عقاب و بهشت و دوزخ و موجبات و مسقطات پاداش و کیفر در پرتو قرآن و روایات و بررسی تفسیر ها و تحلیلهای متفکران اسلامی در این زمینه |
| جمع | 288 | ||
