کلام امامیه (سطح3 حوزه علمیه)
دوره در یک نگاه
Insert your content here
کلیات رشته
عنوان رشته، کلام اسلامی با گرایش کلام امامیه در مقطع سطح سه است.
سطح سه کلام اسلامی با گرایش کلام امامیه، دومین مقطع از كلام اسلامي است، كه در آن طلّاب مباني و مسائل اعتقادی شیعه امامیه را در پرتو عقل، قرآن و روایات اهل‌بیت علیهم‌السّلام به صورت تحقیقی و تحلیلی فرا می گیرند و توانايي دفاع از عقاید حقه و پاسخ‌گويي به اشکالات و شبهات و تدريس پيدا مي‌كنند و در پايان، موفّق به دريافت دانش‌نامة سطح سه اين کلام اسلامی با گرایش کلام امامیه مي‌شوند.
نظام آموزشي اين رشته نيم‌سالي، درسی* و حضوري است. طول دوره بدون احتساب پايان‌نامه حدّاقل شش و حدّاكثر هشت نيم‌سال است.
* در این نظام هر درس به صورت مستقل ارزیابی می شود و قبولی یا رد، در یک درس تأثیری در قبولی یا رد دروس دیگر ندارد.
شرايط پذيرش
- احراز صلاحيّت‌هاي عمومي و اخلاقي بر اساس آيين‌نامه‌هاي مصوّب؛
- دارا بودن مدرك علمي سطح دو؛
تبصره: پذیرشِ طلاب دارای مدرک علمیِ حوزوی از سایر رشته‌ها و گرایش‌ها مشروط به گذراندن دروس پیش نیاز، بلامانع می‌باشد.
- قبولي در سنجش علمی؛
جدول دروس پيش‌نياز
| رديف | عنوان درس | ساعت | اهداف |
| 1 | كلام اسلامي 1 تا 3 | 96 | آشنایی بیشتر با مباحث خداشناسي (اثبات ذات، صفات فعليّه و ذاتيّه، مراتب فعل الهي)، نبوّت (ضرورت، ويژگي‌ها، وظايف و اختيارات، نبوّت و خاتميّت پيامبر اسلام صلی الله علیه و آله) و معاد (حقيقت مرگ، عالم برزخ، قيامت و ويژگي‌هاي آن) |
| 2 | معرفت‌شناسي | 32 | آشنايي با راه‌ها و ابزار شناخت و ارزيابي آنها و ديدگاه انديشمندان در این زمینه |
| 3 | فرق و مذاهب كلامي | 32 | آشنايي با آموزه‌ها، روش‌ها و كتب اصلي فرقه‌هاي مهمّ كلامي تشيّع و تسنّن |
| 4 | كليّات و تاريخ علم كلام | 32 | آَشنايي با علم كلام (فرق آن با فلسفه و علوم ديگر)، موضوع، غايت و مباني آن؛ تبيين حجيّت روش‌هاي عقلي و نقلي و شرايط آنها و آشنايي با سير تكوّن و تطوّر علم كلام، مشرب‌هاي كلامي، متكلّمين بزرگ، منابع و مآخذ مهمّ كلامي |
| 5 | مسائل جديد كلامي | 32 | آشنایی با مسائل مهم، جديد، و رائج كلامي، مانند: منشأ و قلمرو دين، سکولاریسم، تكثّرگرايي، دین و اخلاق و علم و دين |
| 6 | تاريخ معاصر | 32 | بررسي تحليلي تاريخ فرهنگي، اجتماعي و سياسي صد سال اخير ايران |
| 7 | روش تحقيق عمومی | 32+16
نظری عملی |
آشنايي با روش‌هاي عمومي پژوهش و كيفيّت بهره‌برداري از منابع |
| جمع ساعت‌ها | 304 | ||
تبصره: فارغ التحصیلان سطح2 گرایش کلام و طلّابي كه دروس پيش‌نياز را در مراكز معتبر گذرانده باشند، در صورت مطابقت هشتاد درصدي سرفصل‌ها از گذراندن اين دروس معاف هستند.
عناوین ومشخصات کلّی دروس
|
رديف |
عنوان درس | |
| 1 | دروس عمومی سطح3 | 624 |
| 2 | دروس مشترک | 576 |
| 3 | دروس تخصّصی | 560 |
| جمع ساعت‌ها | 1760 | |
دروس عمومي
| رديف | عنوان درس | ساعت | اهداف |
| 1 | فقه | 160 | شناخت استدلالي مسائل مهم فقه طبق برنامة مركز مديريت در سطح سه
(از القول في ماهيه العيب تا آخر مكاسب) |
| 2 | اصول | 320 | شناخت استدلالي مباحث مهم اصولي طبق برنامه مركز مديريت در سطح سه
(جلد اول كفايه الاصول از ابتداي المقصد الثاني في النواهي تا پايان جلد دوم) |
| 3 | عربي معاصر | 32+ 16 نظری عملی | ايجاد توان بهره‌گيري از متون عربي جديد در حوزه مباحث کلامی |
| 4 | روش تحقيق تخصصی | 32+ 16 نظری عملی | تقويت توان تحقيق و پژوهش در مسائل کلامی به ویژه کلام نقلی با آموزش روش‌هاي تحقيق و كيفيت بهره برداري از ابزار و منابع |
| 5 | روش تدريس | 32+16
نظری عملی |
ايجاد توان مهارت تدريس با آموزش روش‌ها و فنون كلاس‌داري و ارزشيابي |
| جمع ساعت‌ها | 246 | ||
دروس مشترک رشته کلام اسلامی
| ردیف | عنوان درس | ساعت | اهداف |
| 1 | کلام اسلامی 1 | 32 | شناخت مباحث مهم خدا شناسی (براهین اثبات) به صورت متن محور |
| کلام اسلامی 2 | 32 | شناخت مباحث مهم خدا شناسی (اسماء و صفات) به صورت متن محور | |
| کلام اسلامی 3 | 32 | شناخت مباحث مهم نبوّت به صورت متن محور | |
| کلام اسلامی 4 | 32 | شناخت مباحث مهم امامت به صورت متن محور | |
| کلام اسلامی 5 | 32 | شناخت مباحث مهم معاد به صورت متن محور | |
| 2 | مبانی و قواعد علم کلام | 32 | تبیین مبانی و قواعد علم کلام مانند: حجیت عقل، قرآن و سنت، حسن و قبح عقلی، قاعده لطف، حجیت خبر واحد در مسائل اعتقادی |
| 3 | حکمت اسلامی 1 و 2 | 128 | شناخت مباحث مهم فلسفی دارای کاربرد در علم کلام، مانند احکام وجود، علت و معلول، قوه و فعل و الهیات بالمعنی الاخص |
| 4 | انسان شناسی | 32 | شناخت مباحث مهم مربوط به نفس انسان، ابعاد، قوا و کارکردهای آن مانند حدوث و قدم نفس، رابطه روح و جسم، ، مراحل خلقت، تجرد روح، سعادت و شقاوت انسان |
| 5 | مسائل جدید کلامی 1 و 2 | 64 | شناخت و بررسی استدلالی مسائل مهم و جدید کلامی مانند: عقلگرایی و ایمانگرایی، هرمنوتیک، زبان دین، منطق فهم متون دینی، ادله اثبات وجود خدا و مسئله شرّ |
| 6 | معرفت شناسی دینی | 32 | آشنایی با تعریف، نوع، شرایط و محدویتهای معرفت دینی، ضمن تبیین امکان، معیار صدق، و تحول آن |
| 7 | عرفان اسلامی | 32 | آشنایی با مبانی، روش و مسایل اساسی عرفان اسلامی و مراحل سیر و سلوک آن با رویکرد به مکتب اهل بیت |
| 8 | ولایت فقیه | 32 | تبیین مبانی کلامی نظام سیاسی شیعه در عصر غیبت و شناخت استدلالی مشروعیت، شرایط، وظایف واختیارات حاکم اسلامی از دیدگاه شیعه، با رویکرد کلامی |
| 9 | کلام کاربردی | 32 | تبیین شاخصهها، عوامل، موانع شکل‌گیری و آثار عملی باورهای کلامی آنها همراه با بررسی اقسام آسیبها و راه کارهای برون رفت از آنها در حوزه باورهای کلامی |
| 10 | مهارت‌های مناظره و ارتباط | 32 | ایجاد توان مناظره و ارتباط مؤثر با شناخت روش‌های استدلال |
| جمع ساعت ها | 576 | ||
دروس تخصصی کرایش کلام امامیه
| رديف | عناوين دروس | ساعت | اهداف |
| 1 | مبدأ شناسي (1): معرفة‌الله | 32 | بررسی عقلانی آیات و روایات در عرصة راه‌های معرفت و شناخت خدا، براهین اثبات خدا، آیات آفاقی و انفسی، موانع و حجاب‌های معرفت و مسائل و شبهات مرتبط با معرفة‌الله |
| 2 | مبدأ شناسي (2): اسماء و صفات الهی | 32 | شناخت دقیق دیدگاه قرآن کریم و روایات در زمینة حقیقت اسماء و صفات الهی به صورت عقلی– نقلی |
| 3 | مبدأ شناسي (3): توحيد و شرك | 32 | شناخت دقیق دیدگاه قرآن کریم و روایات در زمینة توحید و اقسام آن همراه با بررسی مفهوم شرک و اقسام آن به صورت عقلی ـ نقلی |
| 4 | مبدأ شناسي (4): افعال الهي | 48 | شناخت دقیق دیدگاه قرآن و احادیث در مورد افعال الهي به ویژه مسألة عدل و حكمت خداوند همراه با پاسخ به مسئلة شرّ |
| 5 | پيامبرشناسي 1 و 2 | 64 | شناخت دقیق دیدگاه قرآن و روایات در مورد ضرورت نبوّت و رسالت، اوصاف، اهداف و وظایف پیامبران و حقیقت نبوت و وحی نبوی، راه‌های شناخت پیامبران (معجزه …)، نبوّت پیامبر اکرم (ص) مسأله خاتمیّت و پاسخ به شبهات |
| 6 | امام شناسی 1 (امامت عامه) | 32 | شناخت دقیق دیدگاه قرآن و روایات در مورد حقیقت وامامت و ولایت، نیاز به امام، ولایت تکوینی و تشریعی، مقامات، ویژگی‌ها، وظائف و اختیارات امام، عدم تعارض امامت با خاتمیّت و… و پاسخ به شبهات مرتبط |
| امام شناسی 2 (امامت خاصه) | 32 | اثبات عقلی و نقلی امامت امیرالمومنین علیه السلام و سایر ائمه علیهم السلام و نقد ادله خلافت خلفای سه گانه و پاسخ به شبهات مرتبط | |
| 7 | امام‌شناسي(3): موعود‌شناسي | 32 | شناخت دقیق دیدگاه قرآن و روایات در مورد مباحث مهدویّت و پاسخ به شبهات مرتبط |
| 8 | معادشناسي | 64 | شناخت دقیق دیدگاه قرآن و روایات در مورد ادلّه و براهین اثبات معاد، ویژگی‌ها و مواقف معاد و مسائل مرتبط با آن و پاسخ به شبهات مرتبط |
| 9 | پایان‌نامه | 96 + 96
عملی |
ارائة یک پژوهش جامع، همراه با نقد و بررسی و تتبّع کافی در يك موضوع اعتقادي بر اساس نصوص كلامي (قرآن و روایات) |
| جمع ساعت‌ها | 560 | ||
