جلسه دفاعیه پایان‌نامه سطح سه کلام امامیه با موضوع «بررسی و تحلیل اقدامات پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله) در راستای بسترسازی جانشینی حضرت علی (علیه‌السلام) و اقدامات مخالفان» برگزار شد
به گزارش معاونت پژوهش مرکز تخصصی معارف اهل بیت (علیهم‌السلام)، جلسه دفاعیه پایان‌نامه سطح سه رشته تخصصی کلام امامیه با عنوان «بررسی و تحلیل اقدامات پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله و سلم) در راستای بسترسازی جانشینی حضرت علی (علیه‌السلام) و اقدامات مخالفان» روز چهارشنبه مورخ ۳ بهمن ۱۴۰۳، ساعت ۱۵، در سالن اجتماعات مرکز تخصصی معارف اهل بیت (علیهم‌السلام) برگزار گردید.
معرفی موضوع پایان‌نامه
این پایان‌نامه که توسط حجت‌الاسلام مرتضی خیاطیان یزدی نگاشته شده، به تحلیل علمی و دقیق تلاش‌های پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله وسلم ) برای معرفی و تثبیت جانشینی حضرت علی (علیه‌السلام) می‌پردازد. این پژوهش همچنین به بررسی اقدامات مخالفان برای ممانعت از تحقق این جانشینی پرداخته و ابعاد مختلف این موضوع مهم تاریخی و کلامی را تحلیل کرده است.
گزارش ارائه مؤلف
در ابتدای جلسه، حجت‌الاسلام مرتضی خیاطیان یزدی ضمن تشکر از اساتید راهنما و داور و تقدیر از حمایت‌های علمی مرکز تخصصی معارف اهل بیت (علیهم‌السلام)، گزارشی از روند تدوین پایان‌نامه خود ارائه کرد. وی توضیح داد که این پژوهش بر پایه منابع دست اول تاریخی و روایی انجام شده و تلاش دارد تا دیدگاه‌های مختلف درباره جانشینی حضرت علی (علیه‌السلام) را تحلیل و بررسی کند.
وی در این بخش اشاره کرد:
«این تحقیق بر آن است تا نقش پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله) در بسترسازی جانشینی حضرت علی (علیه‌السلام) را با توجه به وقایع مهمی چون حدیث غدیر، نصوص قرآنی و دیگر شواهد تاریخی بررسی کند. همچنین، تلاش‌های مخالفان در این مسیر و تأثیرات آنها بر جامعه اسلامی مورد واکاوی قرار گرفته است.»
نقد استاد داور
در ادامه، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر عزالدین رضانژاد، به‌عنوان استاد داور، ضمن تحسین تلاش‌های مؤلف، به نقد و بررسی پایان‌نامه پرداخت. وی این پژوهش را اثری جامع و ارزشمند در حوزه کلام امامیه دانست و بر نقاط قوت آن از جمله انسجام مطالب، تحلیل عمیق وقایع تاریخی، و استناد به منابع معتبر تأکید کرد.
دکتر رضانژاد همچنین برخی اشکالات و نکات قابل اصلاح در رساله را مطرح کرد و پیشنهاداتی برای ارتقای کیفیت علمی این اثر ارائه داد. از جمله پیشنهادات وی می‌توان به پرداخت بیشتر به دیدگاه‌های مخالفان و بررسی تأثیر اجتماعی و سیاسی این تلاش‌ها در دوره‌های بعد اشاره کرد.
دفاع استاد راهنما از پایان‌نامه
پس از نقدهای استاد داور، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر سیدعلی حسینی‌زاده، به‌عنوان استاد راهنما، از عملکرد مؤلف و متن پایان‌نامه دفاع نمود. وی با اشاره به دقت علمی و تلاش‌های حجت‌الاسلام خیاطیان یزدی در تدوین این پژوهش، اظهار داشت:
«این پایان‌نامه به‌خوبی توانسته است ابعاد تاریخی و کلامی موضوع جانشینی حضرت علی (علیه‌السلام) را با رویکردی نوین تحلیل کند. رویکرد مؤلف به استفاده از منابع متقن و تکیه بر شواهد قرآنی و روایی، این اثر را به پژوهشی شاخص تبدیل کرده است.»
نتیجه‌گیری و اعلام نمره نهایی
در پایان جلسه، پس از بحث و بررسی‌های علمی، اساتید محترم و نماینده مرکز مدیریت حوزه علمیه قم به اتفاق آراء، نمره ۱۹ را به این پایان‌نامه اختصاص دادند. این نمره بیانگر تلاش‌های ارزشمند حجت‌الاسلام مرتضی خیاطیان یزدی در ارائه اثری علمی و تأثیرگذار در حوزه کلام امامیه است.
قدردانی و جمع‌بندی جلسه
جلسه دفاعیه با تقدیر از زحمات مؤلف، اساتید راهنما و داور و تمامی مسئولان برگزارکننده به پایان رسید. معاونت پژوهش مرکز تخصصی معارف اهل بیت (علیهم‌السلام) ضمن قدردانی از حجت‌الاسلام خیاطیان یزدی و اساتید محترم، ابراز امیدواری کرد که این پژوهش بتواند زمینه‌ساز مطالعات بیشتر در حوزه جانشینی حضرت علی (علیه‌السلام) و تاریخ تشیع باشد.
این مرکز همچنین تأکید کرد که حمایت از پژوهش‌های علمی و تخصصی در حوزه معارف اهل بیت (علیهم‌السلام) در اولویت برنامه‌های خود قرار دارد و از دانش‌پژوهان دعوت کرد تا با طرح موضوعات جدید و کاربردی، گامی مؤثر در گسترش فرهنگ اهل بیت (علیهم‌السلام) بردارند.
