مقاله«بررسی و داوری ادله بی اعتباری روایت لیله الرغائب»
نویسنده :
فاطمه ژیان
چکیده مقاله«بررسی و داوری ادله بی اعتباری روایت لیله الرغائب»
در روایتی از پیامبر اولین شب جمعه ماه رجب به لیله الرغائب موسوم شده و برگزاری نمازی خاص در این شب سفارش شده است.
برپایه این روایت، از دیرباز اعمال خاص اولین شب جمعه ماه رجب مورد توجه بسیاری از متشرعان بوده و هست.
از حدود قرن هفتم به بعد در اصالت ،روایت نامگذاری این شب به لیلة الرغائب و برگزاری نماز آن تردیدها و انتقاداتی شکل گرفت و گسترش یافت.
تعداد قابل توجهی از حدیث پژوهان اهل تسنن در اثبات بی اعتباری این روایت کوشیده و برگزاری نماز رغائب را بدعت خوانده اند اما شیعی مذهبان کمتر به مناقشه در این روایت پرداخته و بسیاری از آنان بر اساس قاعده تسامح به استحباب یا جواز برگزاری نماز رغائب حکم کرده اند.
بررسیها نشان می‌دهد که اگر چه طرق موجود از این روایت، متقن نیست، اما شواهدی گواه بر آن است که منابعی در قرون نخستین و پیش از قرن چهارم به نقل آن پرداخته اند و انتقادات وارد شده بر محتوای این روایت استوار نبوده و دلالت روایت خالی از اشکال است.
مقدمه
رغائب جمع رغیبه» از ماده «رغب» به معنای طلب کردن و داغ نهادن و «رغب فيه و
الیه دارای مفهوم حریص بودن و رغب عنه کناره گیری و دوری جستن است.
«رغیبه» به معنای عطای بسیار به جهت مطلوبیت و یا به جهت زیادی و وسعت آن است و گاه به معنای ثواب عظیم نیز بکار می‌رود.
«لیلة الرغائب» را بدان جهت چنین نامند که خداوند در این شب به هر آن که بخواهد، بسیار عطا نماید.
در سالهای اخیر در میان فارسی زبانان لیلة الرغائب به شب آرزوها معروف و مشهور شده است که نامگذاری مناسبی به نظر نمی‌رسد.
گاه نیز در میان عامه مردم این شب به عنوان زمان انتقال حضرت رسول اکرم صلى الله عليه وسلم از صلب پدر به رحم مادر شناخته می‌شود، اما در هیچ یک از کتب روایی و تاریخی اثری از این سخن به میان نیامده است.
گاه نیز به اشتباه، آن را ليلة البرات خوانند در حالی که لیلة البرات شب نیمه شعبان ،است، نه اولین شب جمعه ماه رجب.
در روایتی به نقل از انس بن مالک از رسول خدا ، آداب نماز ۱۲ رکعتی این شب، فضیلت آن و پاداش آن بیان شده است
ظاهر روایت آن است که لیلة الرغائب، اولین شب جمعه ماه رجب است و گویا اگر اول ماه رجب جمعه باشد، اعمال آن در دومین شب جمعه ماه رجب انجام می‌شود.
برای دریافت متن کامل مقاله اینجا کلیک کنید
