چهل‌وششمین شماره از نشریه علمی-پژوهشی تحقیقات کلامی منتشر شد
چهل‌وششمین شماره از نشریه علمی-پژوهشی تحقیقات کلامی که زیر نظر انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه قم منتشر شد، بار دیگر مجموعه‌ای از مقالات علمی و پژوهشی را در اختیار علاقه‌مندان به مباحث پژوهشی کلام اسلامی قرار داده است.
این شماره به بررسی ابعاد گوناگون اعتقادی، فلسفی، و تاریخی در حوزه کلام و علوم اسلامی پرداخته و دستاوردهای نوینی در این زمینه ارائه کرده است.
معرفی مقالات:
- هندسه ایمان در ساختار فکری قاضی عبدالجبار و فخرالدین رازی
- نویسنده: نرگس شکوری
- صفحات: 7-28
این مقاله به تحلیل تطبیقی دیدگاه‌های قاضی عبدالجبار معتزلی و فخرالدین رازی در مورد ایمان می‌پردازد. نویسنده تلاش کرده است تا با رویکردی نو، ساختار فکری این دو اندیشمند برجسته را بررسی کند و شباهت‌ها و تفاوت‌های نگاه آن‌ها به مفهوم ایمان را روشن سازد.
- خوانشی نو از روایات فسخ عزائم با عنایت به فاعلیت خدا و استطاعت انسان
- نویسندگان: سید حسن طالقانی، احسان پوردوانی
- صفحات: 29-46
در این مقاله، نویسندگان با رویکردی فلسفی-کلامی، مفهوم فسخ عزائم را با توجه به رابطه بین اراده الهی و توانمندی انسان تحلیل کرده‌اند. این مطالعه، تفسیری جدید از تعامل میان فاعلیت مطلق خداوند و قدرت محدود انسان ارائه می‌دهد.
- انصراف واژه «ولی» در کلام پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله)
- نویسنده: سید حسن موسوی اصل
- صفحات: 47-64
این پژوهش به بررسی معنا و انصراف واژه «ولی» در احادیث و سخنان پیامبر اکرم (ص) پرداخته و تلاش می‌کند تا تفسیری دقیق و کلامی از این واژه ارائه دهد، با تاکید ویژه بر اهمیت آن در تاریخ اسلام و موضوع ولایت.
- منافقان ناشناخته و فراوانی آن‌ها با تأکید بر آیه ۱۰۱ سوره توبه و نقد نظریه عدالت صحابه
- نویسنده: علی خراسانی
- صفحات: 65-80
این مقاله به تفسیر آیه ۱۰۱ سوره توبه درباره منافقان می‌پردازد و ضمن ارائه استدلال‌هایی علیه نظریه عدالت صحابه، به بررسی نقش پنهان این گروه در تحولات صدر اسلام پرداخته است.
- ارزیابی دیدگاه یوری روبین در روایات خلقت نوری اهل‌بیت (علیهم‌السلام)
- نویسندگان: سید محمد علیانسب، احمد سعدی، حسن رضایی هفتادر، سید محمد موسوی مقدم
- صفحات: 81-98
در این مقاله، دیدگاه یوری روبین، اسلام‌شناس مشهور، درباره روایت‌های خلقت نوری اهل‌بیت (ع) مورد بررسی قرار گرفته و نقدی علمی بر دیدگاه او ارائه شده است.
- بازخوانی نقش صالحین و مصلحین در تشکیل جامعه عصر ظهور
- نویسنده: علی محمدی هوشیار
- صفحات: 99-116
این مقاله با رویکردی تاریخی-کلامی به بررسی نقش افراد صالح و مصلح در ایجاد بسترهای اجتماعی مناسب برای ظهور امام عصر (عج) پرداخته است.
- واکاوی مرجعیت دینی اهل‌بیت (علیهم‌السلام) در کتاب بصائر الدرجات
- نویسندگان: روح الله کلباسی، سید علی احمدی فروشانی
- صفحات: 117-140
این پژوهش با تمرکز بر کتاب بصائر الدرجات، جایگاه اهل‌بیت (ع) را در مرجعیت دینی بررسی کرده و دلالت‌های کلامی آن را تحلیل می‌کند.
- بررسی آماری-تحلیلی احادیث سلسله الذهب اعتقادی (غیر از مسأله امامت) در عیون اخبارالرضا (ع)
- نویسنده: سیده منا موسوی
- صفحات: 141-164
نویسنده در این مقاله به تحلیل آماری و محتوایی احادیث مربوط به سلسله الذهب پرداخته و اهمیت اعتقادی این روایات را فراتر از بحث امامت تبیین کرده است.
اهمیت این شماره:
انتشار این شماره نشان‌دهنده رشد مداوم مطالعات کلامی در حوزه علمیه قم و همچنین گسترش نگاه‌های نوآورانه در این حوزه است. مقالات این شماره، با پرداختن به مسائل اساسی کلام اسلامی، علاوه بر گشودن راه‌های جدید برای پژوهش، پاسخ‌هایی علمی و مستدل به شبهات و دیدگاه‌های مغایر ارائه می‌کنند.
نحوه دسترسی:
نشریه تحقیقات کلامی برای استفاده اساتید، پژوهشگران و دانشجویان علاقه‌مند به مباحث اسلامی و علوم عقلی، از طریق کتابخانه‌های حوزوی و دانشگاهی و همچنین پایگاه‌های علمی معتبر در دسترس است.
