عنوان رشته، «امامت با گرایش امامشناسی» است.
رشته آموزشی – پژوهشی «امامت» با گرایشهای مذکور، چهارمین مقطع از مقاطع حوزوی و یکی از رشتههای حوزه دانشی «کلام، ادیان، فرق و مذاهب» است که در آن طلاب، ضمن بررسی تحلیلی و استدلالی مبانی و مسائل امامت و ولایت اهلبیت علیهمالسلام و نقد و ارزیابی نظریههای سایر مذاهب اسلامی، نسبت به افزایش توان پاسخگویی به نیازهای علمی و تخصصی، توان تحقیق، تحلیل، بررسی تطبیقی و نظریه پردازی درباره مسائل امامت را پیدا میکنند و در پایان، موفق به دریافت دانش نامه سطح 4 در رشته «امامت» با یکی از گرایشهای «امامشناسی» و یا «تطبیقی بینالمذاهب» میشوند.
نظام آموزشی این رشته در سطح چهار، نیمسالی، درسی و حضوری است. طول دوره با احتساب پایاننامه، حداقل 10 و حداكثر 12 نیمسال خواهد بود.
تبصره: پذیرش طلاب دارای مدرك علمی سطح سه در سایر رشتههای حوزه دانشی کلام، ادیان، مذاهب و فِرق مشروط به گذراندن دروس پیشنیاز، مجاز است.
ردیف | عنوان درس | ساعت | اهداف |
1 | امامت عامه 1 و2 | 64 | شناخت دقیق دیدگاه قرآن و روایات در مورد حقیقت امامت و ولایت، نیاز به امام، ولایت تکوینی و تشریعی، مقامات، ویژگیها، وظائف و اختیارات امام، عدم تعارض امامت با خاتمیّت و… و پاسخ به شبهات مرتبط |
2 | امامت خاصه1و2 | 64 | اثبات عقلی و نقلی امامت امیرالمومنین علیه السلام و سایر ائمه علیهم السلام و نقد ادله خلافت خلفای سه گانه و پاسخ به شبهات مرتبط |
3 | نظریه های امامت و خلافت | 32 | تحلیل و بررسی نظریههای امامت از دیدگاه مذاهب (فِرق شیعه و اهل سنت) |
مجموع ساعات | 160 |
تبصره: فارغ التحصیلان سطح سه رشته امامت و طلابی كه دروس پیشنیاز را در مراكز معتبر گذرانده باشند، در صورت مطابقت هشتاد درصدی سرفصلها، از گذراندن این دروس معاف هستند.
ردیف | عنوان درس | ساعت | |
1 | خارج اصول (دو سال) | 220 | |
2 | خارج فقه (دو سال) | 220 | |
4 | تحقیق فقهی و اصولی 1 و 2 | 64 | |
5 | دروس تخصصی | مشترک رشته | 320 |
اختصاصی گرایش امام شناسی | 320 | ||
6 | رساله علمی (پایاننامه) | 288 | |
جمع كل | 1784 |
ردیف | عنوان درس | ساعت | واحد | اهداف |
1 | مدارس کلامی امامیه | 32 | 2 | بررسی تحلیلی سیر تطور، جریانها و رویکردهای مدارس کلامی امامیه با تأکید بر معرفی مهمترین اندیشمندان، آراء و نظریه های آنها (با رویکرد جایگاه امامت) |
2 | مکاتب کلامی اهل تسنن | 32 | 2 | بررسی تحلیلی سیر تطور، جریانها و معرفی شخصیت های مطرح در مکاتب کلامی اهل تسنن با تأکید بر مهمترین مبانی و آراء آنها (با رویکرد جایگاه امامت) |
3 | نظریه های امامت 1 | 32 | 2 | تحلیل و ارزیابی استدلالی مهمترین نظریههای امامت از دیدگاه امامیه نخستین، محدثان و متکلمان همراه با بررسی سیر تطور دیدگاهها تا دوره معاصر |
4 | نظریه های امامت 2 | 16 | 1 | تحلیل و ارزیابی استدلالی مهمترین نظریههای امامت در دورههای مختلف از دیدگاه زیدیه و اسماعیلیه |
5 | نظریه های امامت 3 | 16 | 1 | تحلیل و ارزیابی استدلالی مهمترین نظریههای امامت در دورههای مختلف از دیدگاه فلاسفه و عرفا |
6 | غلو و تقصیر | 32 | 2 | جریان شناسی و بررسی تحلیلی علل پیدایش جریان غالیان و مقصران و ارزیابی انتقادی مبانی آنها، ساحت ها و معیار تعیین غلو و تقصیر به همراه بررسی نحوه مواجهه اهلبیت علیهم السلام با آنها |
7 | سبک شناسی منابع امامت پژوهی | 32 | 2 | سبک شناسی تحلیلی و ارزیابی مهمترین آثار امامت پژوهی در فریقین با محوریت زمینه نگارش، تاریخ پژوهی متن، مخاطب شناسی، ساختار، روش القای محتوا، مآخذ، رویکردها و تاثیرات آن بر سایر آثار |
8 | نظریه های امامت در اندیشه اهل تسنن | 32 | 2 | تحلیل و ارزیابی انتقادی مهمترین نظریههای اهل تسنن در موضوع امامت و خلافت با تاکید بر نظریههای جدید مانند: نوسلفیها و نومعتزلیان |
9 | امامت در پژوهشهای نوین مستشرقان | 32 | 2 | تحلیل و نقد مهمترین جریانها، مبانی و روشهای پژوهشی مستشرقان در موضوع امامت |
10 | نقد آراء دگراندیشان شیعه در امامت | 32 | 2 | تحلیل و نقد مهمترین جریانها، آراء و نظریههای دگراندیشان شیعی در دوران معاصر در موضوع امامت |
11 | نقد مبانی فکری سلفیه و وهابیت | 32 | 2 | تحلیل و ارزیابی انتقادی مبانی روش شناختی سلفیه و وهابیت در دین پژوهی مانند: نسبت عقل و نقل، حقیقت و مجاز، نفی تأویل و همچنین عقائد بنیادین و اساسی وهابیت مانند توحید و شرک |
مجموع ساعت و واحد | 320 | 22 |
ردیف | عنوان درس | ساعت | واحد | اهداف |
1 | حقیقت و کارکرد امامت | 32 | 2 | بررسی تحلیلی و استدلالی حقیقت و چیستی، قلمرو و کارکردهای امامت و نسبت آن با نبوت بر اساس آموزههای مکتب اهلبیت علیهمالسلام |
2 | منابع و گستره علم امام | 32 | 2 | بررسی تحلیلی و استدلالی مباحث علم امام در حوزه منابع، ویژگی ها، گستره و کارکردها از منظر کتاب، سنت و عقل و پاسخگویی به مهمترین شبهات آن با تأکید بر شبهات جدید |
3 | حقیقت و کارکردهای عصمت امام | 32 | 2 | بررسی تحلیلی و استدلالی مباحث عصمت امام در حوزه امکان، منشاء و حقیقت، گستره و کارکردها از منظر کتاب، سنت و عقل و پاسخگویی به مهمترین شبهات آن با تأکید بر شبهات جدید |
4 | ولایت امام | 32 | 2 | بررسی تحلیلی و استدلالی مهمترین مباحث ولایت با تأکید بر ولایت تشریعی، ولایت تکوینی و تفویض در امر دین از منظر کتاب، سنت و عقل به همراه ارزیابی مهمترین دیدگاه های اندیشمندان امامیه |
5 | مقامات اختصاصی ائمه اهل بیت علیهم السلام | 32 | 2 | بررسی تحلیلی خلقت نوری اهل بیت علیهم السلام و جایگاه ایشان در عالم ارواح وعالم ذر و ویژگی های خلقت دنیوی و همچنین مقامات ایشان قبل از عالم دنیا و در دنیا و آخرت و نسبت این مقامات با صفات و افعال الهی |
6 | معرفت امام | 32 | 2 | بررسی تحلیلی و استدلالی مهمترین مباحث در موضوعات امکان، ضرورت و چگونگی معرفت امام و ارزیابی نشانهها و آثار معرفت امام با محوریت کتاب و سنت و عقل |
7 | امامت امامان اهل بیت علیهم السلام | 32 | 2 | بررسی تحلیلی ادله امامت امامان اهل بیت علیهم السلام بر محوریت قرآن، روایات و عقل و ادله خاص امامت ایشان |
8 | مسائل اساسی مهدویت | 32 | 2 | بررسی استدلالی مهمترین مسائل مهدویت مانند: ادله ولادت، شرایط زیست و شیوه ارتباط، وظایف شیعیان در دوران غیبت، شرایط ظهور، رجعت و نقد مدعیان مهدویت و نیابت |
9 | روش اعتبار سنجی روایات امامیه | 32 | 2 | بررسی و تحلیل اصول و مبانی اعتبار سنجی روایات امامیه (منبعی، سندی، متنی ومحتوایی) و شیوه بهره گیری از آن ها در مباحث امامت |
10 | روش شناسی فهم متون روایی شیعه | 32 | 2 | بررسی وتحلیل شیوه ها و فرایند فهم روایات امامیه وتبیین و تطبیق نقش وحی، عقل، شهود، تاریخ و علوم و دیگر شواهد درون متنی در آن و آسیب شناسی روش های نادرست با تاکید بر روایات اعتقادی و امامتی |
مجموع ساعت و واحد | 320 | 20 |